یک مشاور خوب چه ویژگی هایی دارد؟
علم روان شناسی به سرعت در حال رشد است و تخصص های زیادی در این رشته وجود دارد. موفقیت در روانشناسی نیازمند ویژگی های خاصی است. این روزها بسیاری از افراد به دلیل مشکلات مختلف به مراکز مشاوره روانشناسی مراجعه می‌کنند. به طور کلی هدف اصلی تمامی مراجعه کنندگان راهنمایی گرفتن از مشاور و یافتن راه‌حل برای مشکلاتی است که درگیرشان هستند. در این بین اگر مشاور از دانش و تجربه کافی برخوردار نباشد بی‌شک نتیجه جلسات مشاوره نیز رضایت بخش نخواهد بود. به همین خاطر بسیار اهمیت دارد که شما کدام مشاور را برای دریافت مشاوره و راهنمایی انتخاب می‌کنید. از همین رو باید از ویژگی‌های یک مشاور خوب و توانمند آگاه شوید تا بتوانید انتخاب درستی داشته باشید. با توجه به اهمیت این موضوع در این مقاله قصد داریم ویژگی مهم یک مشاور خوب را معرفی نموده و هر یک از آنها را تشریح نماییم. با ما همراه باشید.
ویژگی‌های یک مشاور خوب چیست؟
از آن جایی که مشاور خوب و زبده می‌تواند بهترین راهنما برای حل مشکلات افراد باشد، در ادامه مورد از مهم‌ترین ویژگی‌ها و خصوصیات مشاور خوب را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
1-مهارت‌های ارتباطی قوی
یک مشاور باید از مهارت‌های ارتباطی خوبی برخوردار باشد تا بتواند با برقراری ارتباط موثر، اعتماد افراد را به خود جلب نموده و حس امنیت و آرامش را به آنها منتقل کند. به طور کلی اگر فرد نسبت به مشاور احساس عدم اعتماد کند، روند مشاوره دچار مشکل خواهد شد. پس برقراری ارتباط قوی و موثر جزء مهم‌ترین خصوصیاتی است که یک مشاور خوب باید از آن برخوردار باشد.
2-استعداد شنوندگی بالا
یک مشاور باید شنونده خوبی باشد و با دقت به صحبت‌های افراد گوش کند. در واقع مشاور با شنیدن صحبت‌های دیگران و تجزیه و تحلیل آن‌هاست که می‌تواند تشخیص درستی انجام دهد و به راهکارهای اصولی برای رفع مشکلات دست یابد. این یعنی اینکه مشاور بیشتر از آن که حرف بزند باید گوش کند و بگذارد که فرد با خیال راحت مشکلات خود را به طور کامل مطرح نماید.
3-رازدار بودن
در بسیاری از جلسات مشاوره خانواده افراد برخی از مسائل خصوصی زندگی خود را با مشاور در میان می‌گذارند تا وی با آگاهی بیشتری بتواند راه‌حل‌هایی را برای مشکلات آنها در نظر بگیرد. در این بین مشاور موظف است که صحبت‌های رد و بدل شده در جلسات مشاوره را همانند رازی میان خود و افراد بداند و آنها را برای هیچکس بازگو نکند. با وجود چنین شرایطی درمانجو با خیالی آسوده می‌تواند مشکلات و مسائل محرمانه را در صورت نیاز با مشاور مطرح کند. پس رازداری را نیز می‌توانیم یکی دیگر از ویژگی‌های یک مشاور خوب بدانیم.
4-توانایی حل مسئله
افرادی که به مراکز مشاوره مراجعه می‌کنند با مشکلات مختلفی روبرو هستند و این بدین معنی است که مشاور باید بتواند نسبت به مسائل گوناگون دانش و آگاهی کافی داشته باشد. به طور کلی یک مشاور خوب باید تمامی جنبه‌های عاطفی، شناختی، ارتباطی و رفتاری افراد را با دقت مورد بررسی قرار داده و پس از آنالیز دقیق آنها راهکارهای صحیحی را ارائه نماید. در واقع مهارت تحلیل و حل مسئله و همچنین داشتن تفکرات انتقادی و مهارت‌های بالینی پیشرفته از جمله مواردی است که یک مشاور باید از آن برخوردار باشد.
5-ایجاد حس همدلی و همدردی
اینکه درمانجو به این نتیجه برسد که مشاور او را به درستی درک کرده است می‌تواند در روند درمانی وی تاثیر مثبتی بگذارد. داشتن حس همدلی و همدردی بدین معنی است که مشاور خود را جای درمانجو گذاشته و از دید آنها به مسائل و مشکلات مختلف بنگرد. در این صورت است که مشاور شرایط فرد را به طور کامل درک خواهد کرد و باعث اعتمادسازی بیشتر بین او و درمانجو خواهد شد.
6-صبور بودن
مشاوران و روانشناسان به اقتضای شغل خود با افراد مختلفی در ارتباط هستند و ممکن است در بین آنها افراد عصبی و پرخاشگر هم دیده شوند. با توجه به این موضوع مشاور باید با گفتاری درست و رفتاری سنجیده درمانجو را به آرامش دعوت کند و راهکار صحیح را به وی نشان دهد.
در واقع مشاوران باید بی‌حوصلگی و شتاب زدگی را کنار بگذارند و با صبر و حوصله به صحبت‌های افراد گوش فرا دهند. به طور کلی تشخیص درست و ارائه راه‌حل برای مشکلات از طریق گوش دادن عمیق به حرف‌های درمانجو میسر می‌شود و اگر مشاور فرد صبوری نباشد در طول روند درمانی بیمار به مشکل برخواهد خورد.
7-گسترش دانش و به روز رسانی اطلاعات
یک مشاور خوب باید اطلاعات خود را همیشه به روز نگه دارد و از روش‌های جدید درمانی آگاه باشد. از آن جایی که علم روانشناسی روز به روز در حال تغییر و پیشرفت است، از همین رو مشاوران نیز باید دانش خود را در این زمینه گسترش دهند.
8-جلوگیری از قضاوت و سرزنش
افرادی که به مراکز مشاوره مراجعه می‌کنند نیاز دارند تا به کمک مشاور بر مشکلات و مسائل پیش آمده غلبه کنند. در این میان اگر مشاور به دلیل اشتباهات و شکست‌های فرد او را مورد سرزنش قرار دهد و در رابطه با مسائل مختلف پیش داوری کند، شکافی را بین خود و درمانجو ایجاد خواهد کرد. این یعنی اینکه پند و نصیحت راه‌حل مشکلات نیست و مشاور باید پس از درک عمیق موضوعات مطرح شده، مشکل را ریشه یابی کرده و برای آن راهکاری پیدا کند.
9-ثبات هیجانی
یک مشاور خوب ثبات هیجانی خوبی دارد و می تواند با فشارهای ناشی از آشفتگی های عاطفی روبه رو شود که ممکن است باعث ایجاد اختلالات شخصیتی شود.
10-اصول اخلاقی
یک مشاور خوب دارای یک نظام اخلاقی محکم در ارتباط با مراجعان خود در جهت حفظ محرمانه بودن راز های آنها می باشد.روانشناسان همچنین آگاه هستند که کار آنها می تواند تأثیر قابل توجهی بر مراجعان بگذارد و در هنگام برخورد با دیگران چنین مفاهیمی را در ذهن داشته باشند.
11--مهارت های بین فردی
یک مشاور خوب دارای مهارت های بین فردی خوبی می باشد و به خوبی با گروه های مختلف از جمله همکاران و مراجعان می تواند کار کند.
12-آگاهی از قوانین و مقررات
یک مشاور خوب با قوانین و مقررات دولتی که مراکز سلامت را مدیریت می کنند، آشنا هستند. آنها از محدودیت های قانونی حرفه خود به خوبی آشنا هستند.
13-روشن فکری
یک مشاور خوب بردباری زیادی در ارتباط با همه اقشار مردم دارد. آنها همچنین به تحقیقات جدید و روش های نوین دید روشنی دارند و در برابر تحقیقات جدید دارای انعطاف فکری هستند.
14-اعتماد
یک مشاورخوب بسیار قابل اعتماد است و می تواند الهام بخش مراجعان برای اعتماد باشد تا مشکلاتش را به اعتماد کامل بیان کند.
جمع بندی
امروزه خیلی از افراد برای راهنمایی گرفتن و رفع مشکلات خود نیازمند یک مشاور خوب و کاربلد هستند. کسی که بتواند با دقت به صحبت‌هایشان گوش کند و پس از بررسی موارد مطرح شده بهترین راه‌حل‌ها را در اختیار آنها قرار دهد. به همین منظور در این مطلب ویژگی های مهم از مهم‌ترین ویژگی‌های یک مشاور خوب را بررسی نمودیم.
خانم دکتر صدیقه حسینی
دکترای روابط بین الملل از دانشگاه تهران
